Συμπληρώματα Σιδήρου: Τι πρέπει να προσέξω

Ο σίδηρος είναι ένα από τα πιο σημαντικά μέταλλα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Συμβάλλει μεταξύ άλλων στην παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων και της αιμοσφαιρίνης, στη μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς, στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού, στην κυτταρική διαίρεση κ.α.

Ο σίδηρος λαμβάνεται αποκλειστικά μέσω της διατροφής και μπορούμε να τον βρούμε σε δύο μορφές:

Αιμικός σίδηρος: βρίσκεται σε τροφές ζωικής προέλευσης και απορροφάται εύκολα από τον οργανισμό.

Μη αιμικός σίδηρος: βρίσκεται σε τροφές φυτικής προέλευσης και δεν απορροφάται πλήρως από τον οργανισμό. Για ενίσχυση της απορρόφησης από τον οργανισμό καλό είναι να καταναλώνονται ταυτόχρονα με πηγές βιταμίνης C (π.χ. ρεβίθια με σπανάκι και λεμόνι, φακές με ντομάτα, σαλάτα σπανάκι με ντοματίνια, πιπεριές, φιστίκια και φέτες πορτοκάλι / μανταρίνι κ.α.).

Η έλλειψη σιδήρου στον οργανισμό μας μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας ενώ γίνεται εμφανής μέσω της εκδήλωσης συμπτωμάτων όπως αδυναμία, κόπωση, δυσκολία συγκέντρωσης ενώ αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα ενδέχεται να προκαλέσει αναιμία.

Όταν υπάρχει έλλειψη σιδήρου και δεν μπορεί να καλυφθεί μέσω της διατροφής, συστήνεται η λήψη κάποιου συμπληρώματος.

Πότε είναι απαραίτητα τα συμπληρώματα σιδήρου;

Η ανάγκη για συμπληρώματα σιδήρου προκύπτει όταν τα επίπεδα του σιδήρου στον οργανισμό είναι χαμηλά. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε:

• Ανεπαρκή πρόσληψη μέσω της διατροφής: Τα άτομα που δεν καταναλώνουν αρκετές τροφές πλούσιες σε σίδηρο, όπως κόκκινο κρέας, φακές, σπανάκι κ.ο.κ. ενδέχεται να εμφανίσουν έλλειψη σιδήρου.
• Περίοδοι αυξημένων απαιτήσεων: Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του θηλασμού οι ανάγκες του οργανισμού σε σίδηρο αυξάνονται και συνίσταται η λήψη συμπληρώματος σιδήρου.
• Η έντονη εμμηνόρροια, οι γαστρεντερικές αιμορραγίες ή οι χειρουργικές επεμβάσεις ενδέχεται να προκαλέσουν μείωση των αποθεμάτων σιδήρου στον οργανισμό με αποτέλεσμα να συστήνεται η λήψη συμπληρώματος σιδήρου.
• Δυσκολία απορρόφησης σιδήρου: Ορισμένες παθήσεις, όπως η κοιλιοκάκη ή η νόσος του Crohn, επηρεάζουν την απορρόφηση σιδήρου στον οργανισμό και για την κάλυψη των αναγκών να συστήνεται η λήψη συμπληρώματος σιδήρου.

Μορφές συμπληρωμάτων σιδήρου

Υπάρχουν διάφορες μορφές συμπληρωμάτων σιδήρου και η επιλογή εξαρτάται από τον θεράπων ιατρό και τις ανάγκες του κάθε ατόμου η μορφή που θα επιλεγεί. Οι πιο συνηθισμένες μορφές συμπληρωμάτων σιδήρου είναι: ταμπλέτες, αμπούλες, υγρή μορφή, κάψουλες, σκόνη, ζελεδάκια για παιδιά.

Σωστή λήψη των συμπληρωμάτων σιδήρου

Η αποτελεσματικότητα των συμπληρωμάτων σιδήρου εξαρτάται από τη σωστή λήψη τους. Μερικές βασικές οδηγίες περιλαμβάνουν:

1. Λήψη με άδειο στομάχι: Ο σίδηρος απορροφάται καλύτερα όταν λαμβάνεται περίπου 1 ώρα πριν από τα γεύματα. Ωστόσο, αν προκαλέσει ναυτία ή πόνο στο στομάχι, συστήνεται η λήψη του με μικρή ποσότητα τροφής.
2. Αποφυγή ορισμένων τροφών: Γαλακτοκομικά, καφές, τσάι και τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο ή καφεΐνη μπορούν να μειώσουν την απορρόφηση του σιδήρου. Για τη λήψη του συμπληρώματος σιδήρου συνίσταται να υπάρχει ένα χρονικό διάστημα δύο ωρών πριν ή μετά την κατανάλωση αυτών των τροφών.
3. Συνδυασμός με βιταμίνη C: Η βιταμίνη C ενισχύει την απορρόφηση του σιδήρου. Η ταυτόχρονη λήψη του συμπληρώματος με πηγές βιταμίνης C όπως πορτοκάλι, κόκκινη πιπεριά, ντομάτα μπορεί να ενισχύσει την απορρόφησή του.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Φάρμακα που προκαλούν αύξηση βάρους!

Παρενέργειες και επιπλοκές

Τα συμπληρώματα σιδήρου ενδέχεται να προκαλέσουν κάποιες παρενέργειες, κυρίως γαστρεντερικές, όπως:

• Ναυτία 
• Καούρα
• Δυσκοιλιότητα
• Κοιλιακές κράμπες
• Σκουρόχρωμα κόπρανα (φυσιολογική αντίδραση)

Υπερδοσολογία

Η υπερβολική λήψη σιδήρου είναι επικίνδυνη και μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα. Η συσσώρευση σιδήρου στο σώμα, γνωστή ως αιμοχρωμάτωση, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως βλάβες στο ήπαρ, την καρδιά και το πάγκρεας.

Συστήνεται η ημερήσια πρόσληψη 8mg ημερησίως για τους άνδρες και 18mg ημερησίως για τις γυναίκες με εξαίρεση τις περιόδους εγκυμοσύνης και θηλασμού όπου οι ανάγκες αυξάνονται.

Η υπερδοσολογία σιδήρου μπορεί να γίνει αντιληπτή από την εμφάνιση συμπτωμάτων όπως ναυτία, ταχυκαρδία, διάρροια, στομαχικό άλγος, ωχρότητα δέρματος.

Τα συμπληρώματα διατροφής δεν μπορούν να αντικαταστήσουν ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής. Πριν ξεκινήσετε οποιοδήποτε συμπλήρωμα διατροφής είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας που θα σας καθοδηγήσει μέσα από αιματολογικές εξετάσεις στη σωστή επιλογή συμπληρώματος.

Αν θέλεις να μάθεις τα πάντα για την υγιεινή διατροφή ακολούθησε με στο Instagram ή κάνε like στη σελίδα μου στο Facebook.

Για οποιαδήποτε πληροφορία μη διστάσεις να επικοινωνήσεις εδώ μαζί μου!