Υπερφαγία vs Βουλιμία: Ποιες είναι οι διαφορές τους;

Η υπερφαγία και η βουλιμία είναι δύο από τις πιο συχνές διατροφικές διαταραχές που επηρεάζουν ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. 

Παρότι έχουν κοινά χαρακτηριστικά, όπως η ανεξέλεγκτη κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων φαγητού, διαφέρουν σημαντικά ως προς τα αίτια, τα χαρακτηριστικά και τις επιπτώσεις τους.

Τι είναι η Υπερφαγία;

Η υπερφαγία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερβολικής κατανάλωσης φαγητού μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Τα άτομα με υπερφαγία συχνά νιώθουν ότι χάνουν τον έλεγχο κατά τη διάρκεια αυτών των επεισοδίων, καταναλώνοντας υπερβολικές ποσότητες φαγητού που ξεπερνούν τις φυσιολογικές ανάγκες τους.

Χαρακτηριστικά Υπερφαγίας

• Έντονη εναλλαγή συναισθημάτων κατά την κατανάλωση τροφής (ευχαρίστηση-απόλαυση στην αρχή, ενοχές και θλίψη στο τέλος).
• Ταχύτητα κατάποσης χωρίς σωστή μάσηση της τροφής.

• Κατανάλωση υπερβολικά μεγάλων ποσοτήτων φαγητού, ακόμα και όταν δεν υπάρχει το αίσθημα της πείνας.
• Κατανάλωση φαγητού μέχρι να νιώσει κάποιος έντονη δυσφορία ή πόνο στο στομάχι.
• Αίσθημα απώλειας ελέγχου κατά τη διάρκεια του φαγητού.
• Έντονη ντροπή, ενοχή ή θλίψη μετά το επεισόδιο υπερφαγίας.
• Απουσία αντισταθμιστικών συμπεριφορών (όπως εμετός ή υπερβολική άσκηση).

Επιπτώσεις Υπερφαγίας

Η υπερφαγία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως:

• Παχυσαρκία
• Καρδιομεταβολικές παθήσεις (στεφανιαία νόσος, υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτης τύπου 2)
• Προβλήματα εμμηνορροϊκού κύκλου
• Ρήξη οισοφάγου
• Αυξομειώσεις βάρους
• Ψυχολογικές επιπτώσεις, όπως χαμηλή αυτοεκτίμηση και κατάθλιψη

Τι είναι η Βουλιμία;

Η βουλιμία περιλαμβάνει επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας, τα οποία συνοδεύονται από αντισταθμιστικές συμπεριφορές, με σκοπό την αποφυγή της αύξησης βάρους. Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να περιλαμβάνουν εμετό, κατάχρηση καθαρτικών ή διουρητικών, νηστεία ή υπερβολική σωματική άσκηση.

Συμπτώματα Βουλιμίας

• Επεισόδια ανεξέλεγκτης κατανάλωσης φαγητού σε σύντομο χρονικό διάστημα.
• Επαναλαμβανόμενη πρόκληση εμετού ή χρήση άλλων μεθόδων (π.χ. καθαρτικά) για τη «διόρθωση» της υπερφαγίας.
• Υπερβολική άσκηση
• Υπερβολική ενασχόληση με το βάρος και την εικόνα του σώματος.
• Αίσθημα ενοχής ή ντροπής μετά τα επεισόδια υπερφαγίας.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Διατροφικές Διαταραχές: Αίτια, Είδη και Αντιμετώπιση

Επιπτώσεις Βουλιμίας

Η βουλιμία μπορεί να έχει πολύ σοβαρές συνέπειες για την υγεία, που σχετίζονται κυρίως με τις αντισταθμιστικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται όπως:

• Αφυδάτωση και ηλεκτρολυτικές ανισορροπίες, που προκαλούν χαμηλή αρτηριακή πίεση, υποθερμία, αρρυθμίες κ.α.
• Γαστρεντερικά προβλήματα, όπως γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, φλεγμονή του εντερικού σωλήνα έως και καταστροφή του, διάτρηση του οισοφάγου, έλκος κ.α.
• Υπογλυκαιμία που προκαλεί πονοκεφάλους, ατονία, ζαλάδες, ναυτία κ.α.
• Προβλήματα στα δόντια και τα ούλα λόγω της όξινης διάβρωσης από τον εμετό.
• Ψυχοκοινωνικές συνέπειες, όπως άγχος, κατάθλιψη και κοινωνική απομόνωση.

Διαφορές Μεταξύ Υπερφαγίας και Βουλιμίας

Χαρακτηριστικά	Υπερφαγία	Βουλιμία
Αντισταθμιστικές συμπεριφορές	Δεν υπάρχουν	Υπάρχουν (εμετός, καθαρτικά, νηστεία, άσκηση).
Βάρος	Συνήθως υπέρβαρο ή παχύσαρκο	Μπορεί να είναι φυσιολογικό, χαμηλό ή υψηλό.
Αντίληψη ελέγχου	Αίσθηση απώλειας ελέγχου κατά τη διάρκεια του φαγητού.	Εναλλαγή μεταξύ απώλειας και προσποίησης ελέγχου.
Συνέπειες στην υγεία	Συνδυασμός σωματικών και ψυχολογικών προβλημάτων	Συνδυασμός σωματικών και ψυχολογικών προβλημάτων.

Αιτίες και Παράγοντες Κινδύνου

Και οι δύο διαταραχές προκαλούνται από μια περίπλοκη αλληλεπίδραση βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων:

• Γενετική προδιάθεση: Οικογενειακό ιστορικό διατροφικών διαταραχών ή ψυχογενών νοσημάτων.
• Ψυχολογικές πιέσεις: Το άγχος, η κατάθλιψη και η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι συχνά κοινά χαρακτηριστικά των διαταραχών.
• Πολιτισμικά πρότυπα: Η υπερβολική έμφαση στην εξωτερική εμφάνιση και το ιδανικό του «λεπτού σώματος» συμβάλλουν στην ανάπτυξη αυτών των διαταραχών.
• Τραύματα: Τραυματικές εμπειρίες, όπως κακοποίηση ή παραμέληση, μπορεί να οδηγήσουν σε αυτές τις διαταραχές.

Θεραπεία και Αντιμετώπιση

Η θεραπεία της υπερφαγίας και της βουλιμίας απαιτεί διεπιστημονική προσέγγιση, που περιλαμβάνει ψυχολογική, διατροφική και ιατρική υποστήριξη.

Ψυχοθεραπεία

Το άτομο που πάσχει από υπερφαγία ή βουλιμία χρειάζεται ψυχολογική υποστήριξη συνεπώς ο ψυχολόγος είναι απαραίτητος για τη διαχείριση της διαταραχής τόσο για τη στήριξη του ατόμου όσο και για την ανάπτυξη σωστών διατροφικών συμπεριφορών.

Διατροφική υποστήριξη

Ο επαγγελματίας διαιτολόγος – διατροφολόγος με εξειδίκευση στις διατροφικές διαταραχές  θα σχεδιάσει ένα πλήρως εξατομικευμένο διατροφικό πρόγραμμα που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ατόμου, θα το εκπαιδεύσει και θα το καθοδηγήσει να αναπτύξει υγιεινές διατροφικές συνήθειες.

Φαρμακευτική αγωγή

Η επίβλεψη από ιατρό είναι σχεδόν πάντα απαραίτητη αφού όπως αναφέρθηκε παραπάνω οι αντισταθμιστικές μέθοδοι εκκαθάρισης που χρησιμοποιούνται μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας.

Ομάδες υποστήριξης

Η ομαδική θεραπεία έχει βρεθεί πως μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην αντιμετώπιση των διατροφικών διαταραχών.  Η συμμετοχή σε ομάδες με άτομα που εμφανίζουν παρόμοιες συμπεριφορές μπορεί να αναπτύξει το αίσθημα κατανόησης αλλά και το αίσθημα του «ανήκειν».

Η ολοένα αυξανόμενη εμφάνιση διατροφικών διαταραχών, αναδεικνύει τον μέγιστο ρόλο της διατροφής και της διατροφικής εκπαίδευσης των ατόμων, από μικρή κιόλας ηλικία. Δημιουργώντας μια ενσυνείδητη και θετική σχέση με το φαγητό από μικρή ηλικία, θα αναπτυχθεί μια υγιής σχέση με τη διατροφή και ένας γενικότερα υγιεινός τρόπος ζωής.

Αν αντιμετωπίζεις οποιαδήποτε δυσκολία σχετικά με τη διατροφή και το βάρος σου, είναι καλό να απευθυνθείς σε έναν επαγγελματία διατροφολόγο-διαιτολόγο, για να μπορέσετε μαζί να βρείτε τη λύση σε όσα σε απασχολούν σχετικά με τη διατροφή σου.

Αν θέλεις να μάθεις τα πάντα για την υγιεινή διατροφή ακολούθησε με στο Instagram ή κάνε like στη σελίδα μου στο Facebook.

Για οποιαδήποτε πληροφορία μη διστάσεις να επικοινωνήσεις εδώ μαζί μου!